ADR en het vervoeren van gevaarlijke goederen

2 mei 2023
by Nicole Otten

Op donderdag 30 maart vond de online sessie ADR plaats. In deze infosessie werd naast een uitleg over wat ADR inhoudt, ook een link gemaakt met milieu.

Het vervoer van gevaarlijke goederen brengt bepaalde risico’s met zich mee voor mens, materiaal en/of milieu. Om deze risico’s tot een minimum te beperken zijn er op wereldniveau maatregelen uitgevaardigd. Deze maatregelen werden door de Verenigde Naties opgenomen in UN aanbevelingen (UN Recommendations on the Transport of Dangerous Goods – Model Regulations). Deze UN-aanbevelingen vormen de basis van diverse specifieke transport-wetgevingen.

Het ADR is één van deze verschillende vervoersmodi van gevaarlijke goederen waarvoor er wetgeving werd opgemaakt en staat voor Accord Européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route. Het is een internationaal verdrag dat regels en voorschriften vaststelt voor het transport van gevaarlijke goederen over de weg.

Hoe en welke gevaarlijke goederen mogen worden vervoerd? Welke verpakkingen moeten er worden gebruikt? Welke etiketten moeten er op de verpakkingen worden aangebracht? En welke documenten zijn er nodig voor het transport? Dat is allemaal terug te vinden in het ADR.

Het ADR heeft als doel de veiligheid bij het vervoer van gevaarlijke goederen te waarborgen en het risico op ongevallen te verminderen bij het transport over de weg. Het verdrag heeft betrekking op een breed scala aan gevaarlijke goederen, zoals: 

  • Explosieven
  • Gassen
  • Brandbare vloeistoffen
  • Brandbare vaste stoffen
  • Oxiderende stoffen en organische peroxiden
  • Giftige stoffen
  • Radioactieve stoffen
  • Bijtende stoffen
  • Diverse gevaarlijke stoffen en voorwerpen

Elke indeling heeft zijn eigen gevarenklasse en UN-nummer, wat wordt gebruikt om de risico's van het transport van deze goederen te bepalen. Bovendien moeten ADR goederen verpakt en gelabeld worden volgens de voorschriften die van toepassing zijn op hun specifieke gevarenklasse.

Daarnaast stelt het ADR ook eisen aan de opleiding en training van de chauffeurs en andere betrokkenen bij het transport van gevaarlijke goederen, regels m.b.t. de te gebruiken voertuigen, laden, lossen & behandeling, …

Volgende punten zijn belangrijk te onthouden:

  • In ADR spreekt men van gevaarlijke goederen, wat wil zeggen dat het niet enkel gaat over het transport van producten, maar ook van voorwerpen.
  • Men richt zich in het ADR op de acute gevaren, niet zoals bij gebruik en opslag van gevaarlijke producten waar men aandacht heeft voor alle gevarenaspecten. Dus niet alle gevaarlijke producten ook zijn ADR plichtig!
  • Het ADR omvat meer dan enkel regels mbt het transport. Ook het verpakken, laden en lossen, ... vallen onder het toepassingsgebied. Hierdoor is het ADR in vele bedrijven van toepassing, al staat men hier niet altijd bij stil!
  • Bij transport van gevaarlijke goederen maakt men gebruik van speciale UN-gekeurde verpakking. Niet alle verpakkingen zijn geschikt en mogen zomaar gebruikt worden.
  • Het ADR wijzigt regelmatig, om de 2 jaar en telkens in een oneven jaar. Dit jaar zijn er terug wijzigingen! Meer uitleg daarover kan je terugvinden via deze link.
  • De link met milieuwetgeving zit in de verwijzingen die terug te vinden zijn in de VLAREMA, de VLAREM en de CLP:
    • In VLAREMA zijn regels m.b.t. het verpakken, de identificatie, de ophaling en het vervoer van risicohoudend afval terug te vinden. Deze goederen vallen onder de ADR regelgeving.
    • In VLAREM II zijn regels voor het vullen van tankwagens opgenomen. Ook hier gaat het over ADR transporten.
    • In CLP verordening heeft men een artikel wat zegt datbij het etiketteren van gevaarlijk producten de ADR-pictogrammen voorrang hebben op de CLP-pictogrammen. Als er een CLP-gevaarpictogram op de buitenverpakking overeenkomt met hetzelfde gevaar zoals beschreven in de ADR-transportregels mag het CLP-pictogram weggelaten worden.
  • Het niet naleven van de regels van het ADR kan leiden tot gevaarlijke situaties en boetes. Wat deze laatste zijn en welke bedragen daaraan vast hangen, kan je terugvinden via deze link.